In de vroege herfst kun je van dit soort taferelen zien in het rivierenlandschap. Nevelen en nog wat resterend groen. De stad (in dit geval Deventer) ligt wat verscholen in nevelen en de lucht vertoont ingetogen kleuren en patronen.

Zomaar een schetsje van het geheel om te kijken of ik er iets mee kon doen in dit werk. Niet dus. Ik vind die eenheid door nevel vele malen krachtiger en het spreekt gewoon meer tot de verbeelding.

Wat je hier ziet is de ‘skyline’ van Deventer. Op zich geen akelig gezicht, want je ziet er veel mooie oude gebouwen, maar al die vlakjes (huizen) geven te veel verstoring van het geheel. Nu alles in nevelen gehuld is wordt het sprookjesachtig. Je ziet wel iets van de stad maar alles is nu één geheel, waardoor er meer rust ontstaat in de compositie.

Schetsje van die toren om het geval beter te kunnen begrijpen.

De kerktoren van de Grote of Lebuïnuskerk steekt dominant boven alles uit. Heel goed kun je het bouwwerk niet herkennen omdat ik dit schilderij met een stevige toets en zonder gepiel wilde maken, maar mensen die Deventer en omgeving goed kennen herkennen het wel.

Op het schilderij is het een schim. Daardoor hou je nog alle ruimte over voor fantasie. En dat is precies de bedoeling van dit werk. Het geeft rust aan een interieur en je kunt er van alles bij bedenken. Eigenlijk hoef je dus helemaal niet te weten waar dit is om er van te kunnen genieten. Hoe minder je weet hoe beter.

Het is niet de eerste keer dat ik me begeef op het gebied van stilleven schilderen. Het is al een heel oud genre binnen de schilderkunst dat al door de Romeinen werd toegepast op muurschilderingen. Het woord ‘stilleven’ dook voor het eerst op rond 1650. In een boedelbeschrijving werd een schilderijtje van enkele voorwerpen een stilleven genoemd en sindsdien is het woord toegetreden tot onze taal.

‘Stilleven met pot augurken’ 60 x 30 cm. (doekmaat) €1250,-

Sleutels schilderen in een stilleven doe ik al heel lang. Maar ook in een schilderij, zoals hierboven in ‘Toegang tot het kerkje‘. Het bijzondere hieraan is dat je eigenlijk naar twee schilderijen kijkt. Een stilleven met een sleutelbos aan een paal en een landschap.

Een stilleven van mijn hand vertelt meestal een verhaal. Ik schilder dan vooral alles wat je niet ziet op het schilderij. Zeg maar het leven achter het stilleven. De pot met augurken vertelt het verhaal van trots. Boerentrots en het verhaal van de moestuin, het leven van het land, en de kunst van het ‘zelf maken’.

Het stilleven van een ei vertelt het verhaal van de kippen van de overburen. Die leggen elke dag een ei en dat zie ik als ik naar buiten kijk. Ik zie ze lopen tussen de schapen in de wei tegenover mijn huis. Nu ik dit schrijf, zie ik ze lopen en maak daar even een foto van die je hieronder kunt zien.

Die eieren komen dan weer, via Wilna, mijn overbuurvrouw (die weet dat ik dol ben op die eitjes en me er dan ook van mee laat genieten) in mijn keuken terecht. En telkens als ik zo’n eitje pak, denk ik aan de kippen tegenover me die ze geproduceerd hebben. Dan ben ik ze erg dankbaar en heeft zo’n ei voor mij meer betekenis als zomaar een ei. Ik zou dat allemaal willen schilderen, maar ik kan dat dan het beste samenvatten in de essentie. Het ei zelf.

Ik schilder dus een eitje, maar ik schilder vooral de wereld achter dat eitje, die je dus niet kunt zien als je niet weet hoe ik aan zo’n lekker echt scharrel eitje kom. Tijdens het schilderen zie ik de kippen, tegenover me, rondwaggelen. Ze vermaken zich wel, samen met de schapen, en ze hebben er geen weet van dat ik een van hun trotse vruchten zit te schilderen.

Maar een stilleven van een sleutel spreekt nog veel meer tot de verbeelding omdat je je af kunt vragen welke deur je ermee had kunnen openen. Dat vraag ik me ook af als ik zo’n sleutel zit te schilderen. Het kan een sleutel zijn die ooit toegang bood tot een afgesloten torenkamertje met een geheim. Of een sleutel van de voordeur van een oud statig pand dat al lang niet meer bestaat. Wat zou er achter zo’n deur ontdekt kunnen worden? Ik heb nu een sleutel geschilderd voor de workshop, maar ik heb er nog veel meer. De verleiding is groot om nog een sleutel te gaan schilderen. Welke het wordt weet ik nog niet, maar ik zal er een heel mooie uit gaan zoeken.

Het zal niemand verrassen als ik vertel dat schilders vaak geïnspireerd worden door hun omgeving. Ikzelf heb een fantastisch decor om me heen waar ik eindeloos over zou kunnen schilderen omdat ik alles wat ik zie en beleef zo boeiend vind. Grant Wood, een van mijn favoriete voorbeelden, schilderde ooit een schilderij over zijn omgeving wat later heel erg beroemd zou worden.

Grant Wood. American Gothic 1930

Grant Wood 1891 – 1942

Nooit is helemaal duidelijk geworden wat hij met dit schilderij wilde vertellen. Dreef hij de spot met conservatieve Amerikaanse boeren of had hij juist bewondering voor hen. Mogelijk wist hij het zelf niet eens en schilderde hij dit werk omdat hij vond dat het geschilderd moest worden.

Dat laatste acht ik het meest waarschijnlijk. Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat mij dit zeker met enige regelmaat overkomt. Ik schilder iets wat geschilderd moet worden. Zo maakte ik ooit het werk ‘Zondagse kool’. Dat is zo’n zelfde uitgangspunt. Eerder schreef ik al iets over mijn belangstelling in een leven met gelijktijdige ongelijktijdigheid. Leven in het heden met zaken uit het verleden, zoals streekdracht. Daar zit een hele geschiedenis aan vast die in het heden nog niets aan kracht heeft verloren.

De boer uit het Land van Axel met zijn Zondagse kool is zo’n prachtig voorbeeld daarvan. Grant Wood liet zijn zus en zijn tandarts poseren voor ‘American Gothic’. Ik heb hier zelf model voor gestaan omdat ik er die dag zo bijliep en omdat daar een foto van gemaakt was. Bij het zien van die foto wist ik ineens wat ik moest gaan schilderen, zonder dat ik precies kon vertellen waarom.

Nu hoop ik natuurlijk dat dit ook net zo’n iconisch werk wordt als ‘American Gohic’. Voor de mensen om mij heen, en vooral in het dorp waar ik woon, heeft dit zeker al die status bereikt. Het duurt soms heel lang voordat iets door een breder publiek wordt opgepikt, maar dat gebeurde ook pas veel later met het zo beroemde werk van Wood. Ook dat werd in eerste instantie niet opgepikt. Later zag men er de waarde van in en werd het een van de meest iconische werken van zijn tijd.

Vanaf 26 oktober is dit werk, en de rest van de Zeeuwse collectie, te zien in Galerie & Kunstcafé Lokaal 54 in Terneuzen tijdens de laatste expositie van dit jaar. Daarna gaat de galerie even in winterstop tot Maart.

Het is de galerie van Anne Mannaerts die de zo wel verdiende aandacht kreeg van onze premier, tijdens de viering van 75 jaar vrijheid. De Zeeuws Vlaamse vlag in top aan het balkon. Met nog een aantal andere kunstenaars ben ik zelf die dag aanwezig om 15.00 u. om de opening mee te maken en me even voor te stellen aan het publiek. De premier zal er waarschijnlijk niet zijn en ook de vele cameraploegen zullen ontbreken, maar gezellig wordt het hier altijd.

Wil je meer weten over de Zeeuwse collectie en wat iets kost, dan kun je het beste even kijken op de pagina ‘Waar te koop‘ en doorscrollen naar Galerie & Kunstcafé Lokaal 54.

En even verderop, zo’n 70 meter van de galerie, tref je Restaurant ’t Zusje aan waar je behalve heerlijk kunt eten ook nog even naar het drieluik kan gaan kijken wat ik maakte over het leven van Mathilde (Willink) de Doelder. Wel even de reserveringslijn bellen zodat je zeker bent van een tafeltje.

Zes recente werken voor Kunst Wageningen worden momenteel ingelijst. Twee nieuwe werken staan al weer op de ezels. Komend weekeind heb ik mijn handen vol aan de kunstbeurs in Wageningen en kan dit mooi drogen voor een volgende laag.

Toegang tot het kerkje. 80 x 120 cm. €4500,-

Drie jaar geleden maakte ik dit schilderij van het kerkje van Persingen. Ineke en ik gingen daar toen exposeren met onze ‘Muze-terntoonstelling’. Het was een fijne tijd waarin we vaak het kerkje bezochten om er te genieten van de magische plek en om er wat studies te maken voor dit schilderij.

Het schilderij zelf hangt nu bij Art Gallery Pot. Als ik vandaag facebook open zie ik de herinnering voorbij komen. Normaal gesproken deel ik nooit zaken uit het verleden, maar voor dit schilderij, en alle herinneringen die ik er aan vast kan knopen, doe ik dat wel.

Dat kerkje staat, naar mijn idee en gevoel, op een magische plek. Een plaats waar ooit, heel lang geleden, prehistorische mensen al verbleven om er een grote zwerfkei te aanbidden. Het schijnt een kruispunt van zogenaamde leylijnen te zijn. Onzichtbare lijnen in de aarde die, net als de volle maan, mensen in beroering kunnen brengen. Vraag me niet hoe dat zit, want ik heb er geen verstand van, maar ik weet wel dat ik op die plek iets voel. Meer dan elders.

We maakten er mooie tijden mee. Eerst het schilderen, daarna het exposeren. Het schilderij wat ik er van maakte is een schilderij met een verhaal. Je ziet een paal met een bos sleutels er aan hangen. Vanaf de geijkte paden is die bos sleutels niet te zien. Wie over de geijkte paden naar het kerkje wil, treft daar een gesloten deur aan. Wie zich van de geijkte paden afwendt, en bijvoorbeeld door de weilanden naar het kerkje loopt, kan die paal met die sleutelbos tegen komen en wel even in het kerkje kijken.

Het kerkje van Persingen is voor ons ook een ontmoetingsplaats met collega’s die hier eveneens exposeren. Door hen kwamen wij ook op het idee om hier een keer een expositie in te richten. En ik verwacht dat we dat heus nog wel eens zullen gaan doen. Over twee weken exposeren twee collega’s van ons in het kerkje. Zeer waarschijnlijk gaan wij er dan ook weer even kijken.

Vandaag was ik weer even bij Via Mioni en mijn oog viel op een bijzondere bodemvondst (uit Middelburg) die nu mijn dubbel schilderijtje van de revolver van Van Gogh vergezeld. Paul, de eigenaar van de zaak, had dit ding ontdekt op een van zijn zoektochten naar bijzonder antiek. Het vergezelt nu mijn Van Gogh bijdrage in de winkel. In een heel mooi vitrinekastje.

De bodemvondst uit Frankrijk heeft onlangs €160.000,- opgebracht op een veiling. Deze revolver lijkt er erg veel op, maar kost aanzienlijk minder.

Ik blijf het een merkwaardig verhaal vinden, die veiling van het wapen waarmee Van Gogh een eind aan zijn leven heeft gemaakt. Zo’n voorwerp hoort eigenlijk in een museum te liggen om zijn verhaal te completeren.

Zo heet dit kleine schilderijtje dat ik aan het maken ben voor Kunst Wageningen. Telefoon. Het is zo’n ding uit het verleden wat hier nog gewoon dagelijks dienst doet. Je kunt er niets anders mee dan telefoneren. Er zitten geen andere toeters en bellen op als op zo’n modern ding waar iedereen mee rondloopt om te kletsen, foto’ s en filmpjes mee te maken van alles wat op je pad komt, je kunt er niet mee internetten om friet te bestellen en er zit ook geen navigatiesysteem op waarmee je de uitweg kan vinden in de nieuwbouwwijk of het industrie gebied, wat in mijn ogen hetzelfde is. Dat heb ik allemaal niet nodig in Hoek, waar alles juist heel overzichtelijk, helder, vertrouwd en leefbaar is.

Je kunt er alleen mee bellen en gebeld worden. Dat zie je op dit schilderijtje waarop de dame zit te wachten op een, voor haar, belangrijk telefoontje. Ze heeft er een stoel naast gezet, voor het gemak, en zit daar een beetje voor zich uit te staren in gedachten. Buiten fluiten de vogeltjes, binnen tikt de klok. Haar gedachten vliegen alle kanten op en dan gaat ineens de telefoon.

Dat moment heb ik geschilderd. Althans, ik ben er vandaag nog volop mee bezig. Het wordt een mooi klein schilderijtje met prachtig licht. Ik vind het heel belangrijk dat iets naadloos uit de achtergrond naar voren komt en dat is in dit werkje wel het geval. Zodra het af is zal ik er wel een foto van tonen. Ik neem het werkje mee naar Kunst Wageningen waar we op 14 & 15 September aanwezig zijn in het Junushoff theater.

Het zou een naam voor een lied van Boudewijn de Groot kunnen zijn geweest. De dromendraagster. Net zo’n titel als die voor Meester Prikkebeen. De dromendraagster draagt haar dromen door het land om iedereen die wil dromen te kunnen bedienen. In dit geval loopt ze door het Sonsbeekpark van Arnhem en weet ik wie de dromendraagster is.

Hoe fors dit werk is kun je op deze foto goed zien. Links zie je het schilderij ‘Verdwijnkunst’, dat 95 x 95 cm groot is en ook niet direct klein te noemen is.

Het is een fors schilderij van 160 cm hoog en 170 cm breed. Als alles goed gaat zal het werk komend weekeind te zien zijn bij Art Gallery Pot in Axel. Zelf kan ik het werk niet vervoeren, vanwege het formaat, maar bij Pot hebben ze daar wel een oplossing voor in de vorm van een camion.

Isilareina is de dromendraagster die ik destijds fotografeerde met vele van haar creaties in het Sonsbeek park te Arnhem. Het mooie landgoed op het schilderij is momenteel een chique restaurant, zoals je kunt zien op de foto hierboven. Met een beetje fantasie kun je je vast wel voorstellen dat daar ooit een deftige meneer woonde die niet kon dromen. Een soort van Olivier Bommel die dan de dromendraagster verzocht om langs te komen met een mooie droom. Ze heeft er meerdere meegebracht en de heer mag kiezen uit een van al die dromen in haar mand.

Vandaag zeg ik kans om dit werk eindelijk te voltooien. Het doekformaat is 160 x 170 cm. Alle andere schilderijen, waar ik momenteel aan werk, zijn nog niet droog genoeg om er aan verder te werken. Deze stond al langer te wachten op een laatste toets en die heb ik vandaag kunnen zetten. Zodra het werk droog genoeg is om er een retouche vernislaag op te kunnen zetten gaat het naar Art Gallery Pot.

De dromendraagster is Ineke. Isilareina, met een mand vol dromen inspiratie en avontuur. De inspiratie voor dit schilderij kwam op de dag dat ik met haar door het Sonsbeekpark liep in Arnhem.

Het was nog vroeg in het voorjaar en ik heb daarom alle bomen van blad moeten voorzien. We maakten die dag, in stijl, foto’s van haar drie dimensionale werk (sieraden en  kleding) en tussendoor zag ik kans om wat foto’s te maken voor dit schilderij en mogelijk nog meer schilderijen.

Het schilderijtje dat ik maakte over Kate Bush heeft de titel ‘Woeste hoogte’. Het is de Nederlandse versie van Wuthering Heights, het lied waarmee ze wereldwijd in 1978 doorbrak op 16 jarige leeftijd. Volgens mij is een dergelijke prestatie nooit meer geleverd en om die reden zou ik de titel eerder ‘het gemis aan woest hoogte’ willen noemen.

Het is een mooi klein schilderijtje geworden van 80 x 40 cm. Lekker stevig geschilderd waardoor de spontaniteit behouden blijft en toch ook hier en daar dieper uitgewerkt. Ik neem het mee naar Kunst Wageningen op 14 en 15 September a.s.