Toonbeeld nieuw cursusjaar

Met een groep van de meeste docenten van afdeling ‘Beeldend’ kwamen we vandaag bijeen in het gebouw van Toonbeeld om te horen hoe het komend cursusjaar georganiseerd zal gaan worden met corona maatregelen.

De nieuwe voorzitter, Nynke van der Ploeg, presenteerde de plannen en wij mochten reageren. Het etentje schoot er, door corona gedoe, bij in, maar het was fijn om iedereen weer even te zien na zo’n lange tijd.

De corona crisis heeft niet alleen nadelen met zich meegebracht. De meest grijze economen begrijpen nu iets beter hoe belangrijk kunst en cultuur voor een samenleving is en wat kunst,- en cultuureducatie hierin kan betekenen.

Het kan weer. We kunnen straks weer les gaan geven. Dus. Wie meer wil weten over het werken met olieverf en klassieke schilder technieken kan zich nu weer aanmelden bij Toonbeeld. 

 

Expo bij Lokaal 54 en verlenging bij galerie Sille

Vanwege de corona maatregelen mocht er geen opening gehouden worden, maar sinds vandaag is de Najaarstentoonstelling bij Lokaal 54 in Terneuzen geopend. Deze keer stond Thijs, de molenaarsleerling, in de schijnwerpers. Als je binnenkomt zie zijn portretje al gelijk bij het andere werk van de Hoekse molen ‘De Windlust’ hangen.

De molenaarsleerling 30 x24 cm. Olieverf op heel linnen. €1250,- (met lijst)

Dit werk schilderde ik tijdens een molendag in 2019, maar het zou zomaar een portret van een molenaarsleerling kunnen zijn uit 1880. Alleen het plastic koffiebekertje refereert naar deze tijd. ‘De molenaarsleerling’ klinkt ook een beetje als ’tovenaarsleerling’. Doorgaans voorspelt dat niet veel goeds, maar in dit geval zie je iemand die zo gepassioneerd is door molens en het molenaarsvak dat het maar één kant op kan gaan. Hier zie je een toekomstige molenaar die het vak al van jongs af aan in zijn bloed heeft zitten.

Verder is natuurlijk ook al mijn andere werk uit de ‘Zeeuwse collectie’ te zien (en te koop). Maar ik exposeer hier niet alleen.

Het eerste wat me meteen opvalt in deze expositie is het bijzonder gave fotowerk van Wil Westerweel (zie foto hierboven). Ik zou daar lyrisch over willen vertellen, maar ga zelf maar kijken.

Maar er valt nog heel veel meer te zien en te beleven. Kunst zien kan altijd en het kost niks. Je ziet een stukje beleving van de kunstenaar en daar kun je dan even van genieten. Kunst kopen is een ander verhaal. In dat geval koop je een stukje beleving van de kunstenaar en haal je iets in huis wat een stukje meerwaarde geeft aan je leven en je interieur. Je interieur is ook eigenlijk een spiegel van je leven. Vandaar dat een uitgekozen kunstwerk daar dan ook echt iets aan toevoegt. Het mag ook even zeer doen in de portemonnee. Ik denk zelfs dat het zo moet zijn omdat het aanschaffen van een kunstwerk toch echt iets anders is dan, bijvoorbeeld, het aanschaffen van een stofzuiger. Je koopt een stukje ruimte van een kunstenaar om aan jou leven toe te voegen. Om er een leven lang van te kunnen genieten. Dat mag wel wat kosten, toch?

De galerie ligt vlak tegen de Scheldedijk aan en daar kun je heerlijk wandelen en genieten van het enorm weidse uitzicht, de wolkenluchten, de kustlijn van de overkant en van dikke boten de hier voortdurend langs komen varen. Richting de Antwerpse haven of richting zee. Met een verrekijker kun je kijken tot aan de zee. Je kunt dan uitvarende schepen volgen of een schip dat van heel ver aan komt varen van dichtbij bekijken vanaf die Scheldediek.

Deze mastodont fotografeerde ik vandaag toen ik even een stukje ging wandelen in de stormwind. Vergelijk dat maar eens met het gele schip rechts wat een groot zeeschip is. Een heel dikke boot vol containers met plastic troep uit China. Maar geweldig om dat geval voorbij te zien varen.

Galerie Sille

Skywalk. 85 x 60 cm. Olieverf op portretlinnen. €2450,-

De ‘Spiegel’ tentoonstelling bij Galerie Sille te Oudewater is verlengd tot en met het weekeind van 12 en 13 September aanstaande. De belangstelling voor deze tentoonstelling is groot. Zeker nu deze in het Algemeen Dagblad heeft gestaan. Vandaar dat deze tentoonstelling nog even wordt verlengd zodat ook alle lezers van het AD de kans krijgen om dit nog te komen bekijken. Van mij zijn drie werken in deze tentoonstelling te zien, waaronder ‘Skywalk’.

Laatste loodjes

Ze wegen het zwaarst, volgens de deskundigen. De laatste loodjes. Ik werk nu aan het laatste schilderij van het altaar retabel. Een tweedelig schilderij van de processie te Bari. Een prachtig Italiaans kostuumdrama, met veel gewichtige gezichten en diepe ernst. De laatste penseelstreken worden geschilderd met het loep-brilletje omdat ik al die emotie er zo goed mogelijk in wil zien te leggen. De laatste tijd ben ik achterop mijn schema geraakt door de hittegolf. In die periode heb ik nauwelijks iets uit mijn handen gekregen. Nu kan ik lekker stevig doorwerken om de schade in te halen.

Het wordt een prachtig tafereel. Het zou zomaar een stukje uit een Felinni film kunnen zijn. Maar ook heel veel werk. Het zijn niet alleen maar prachtige karakterkoppen, die ik nu zit te schilderen, maar elke kop heeft een eigen emotie en beleving. Ook dat moet je opslag terug kunnen zien. Op de foto werk ik aan het linker deel, wat nu bijna klaar is. Het rechter deel heeft nog meer bewerking nodig en het is dus de vraag of ik dat deze maand nog af krijg. Want dat was de planning.

Spielatten

Paulette, de mevrouw van de Zeeuwsche Kringloopbeurs, bewaart wel eens wat voor me. Zoals spielatten. Die zijn bij mij altijd welkom. Ze komen af van een kunstenaar uit Zuiddorpe die, naar ik me heb laten vertellen, verhuisd is. Hij deed iets bijzonders met afzetlint. En daar zitten nog restanten aan die ik er afhaal om de latten opnieuw te kunnen gebruiken. Zijn naam is Theo Tomson. Google maar eens op zijn naam en dan zie je wat voor bijzonder werk hij maakt met zoiets simpels als afzetlint.

Op de ezel staat werk waar ik momenteel aan bezig ben. Het laatste, tweedelige, schilderij van de processie te Bari, voor het altaar retabel voor Sinterklaas. Daar ben ik deze maand nog druk mee, want aan het eind van de maand moet het klaar zijn.

Het is altijd een beetje wrang als je werk van een ander (wat gelukkig door hem zelf al was afgespannen) laat verdwijnen. In dit geval is er niets meer te zien van wat het ooit was.

Van wanorde naar orde. Blanke spielatten liggen klaar voor hergebruik. Mijn handen jeuken om weer aan de slag te gaan met iets anders dan het retabel, maar dat moet nog even wachten.

De Plattedijk

Enige tijd geleden stond ik te schilderen aan de Plattedijk te Axel. Landschap schilderen is iets waar ik me altijd al graag mee bezig heb gehouden en wat ik dus nog met enige regelmaat doe. Landschap geeft rust in je leven en daarom blijf ik dit een machtig mooie tak van sport vinden in de schilderkunst. Ik zag net dat ik dit schilderij nooit heb gepubliceerd. Waarom weet ik eigenlijk niet. Mogelijk omdat het gelijk verkocht was. Maar bij deze laat ik het toch zien.

De Plattedijk is een verbindingsweg tussen Axel en Zaamslag. Lokaal een heel bekend mooi stukje Zeeuws Vlaanderen waar ik vaak doorheen rij. Op een steenworp afstand van Pot waar een groot deel van mijn werk permanent te zien is. Even verderop zit Museum ‘het Warenhuis’. Het museum van het Land van Axel.

Laatste schilderij van het retabel

Na een snikhete dag ben ik nog tot laat deze avond aan het werk in het atelier aan het laatste schilderij voor het altaar retabel voor Sinterklaas. Het betreft de processie te Bari. Dit komt op de achterkant te staan van het drieluik dat alleen te zien zal zijn als de twee luiken dichtgeklapt zitten. Het is dus eigenlijk een schilderij dat in tweeën gedeeld is.

Foto: Marcus Vankan

De voorstelling is als in de situatie hierboven. Ik heb alleen het beeld wat naar buiten gedragen wordt meer in de deuropening geschetst omdat dat beter uitkomt in het tweeluik. Het beeld valt anders precies in de scheiding van de twee schilderijen. De mensen op de voorgrond heb ik verder door getekend, want anders zie je alleen hun hoofden.

Het betreft het moment dat het beeld van Sint Nicolaas uit de naar hem genoemde basiliek wordt gedragen te Bari (Italië). Elk jaar in Mei vindt deze processie plaats. Alleen dit jaar niet vanwege de corona maatregelen. Maar als je dit ziet begrijp je ook dat er een heel omvangrijk verhaal schuil gaat achter het feest dat wij in November en December vieren. De historische ankers voeren heel ver in de tijd terug. Hierdoor wordt het verhaal achter Sint Nicolaas groter en groter naar mate je je er meer in verdiept.

Zo’n schets in olieverf ziet er dan zo uit. Grof maar je kunt wel zien wat ik ga maken. Zo’n foto is echt alleen maar referentie. Ik maak er zelf het beeld van wat het beste past in het geheel van het retabel.

 

Bijzondere ontdekking

De scherprechter

Het is al weer even geleden dat ik me met zaken rond Van Gogh bezig hield. Ik schilderde toen zijn geroeste revolver (de scherprechter) omdat die toen in de belangstelling stond door een veiling. De roestmop bracht toen 160.000 Euro op. Nu zijn de boomwortels die hij als laatste schilderij schilderde in de belangstelling omdat iemand ze heeft ontdekt. Alles wat Van Gogh aanraakte veranderde in goud. Helaas heeft hij daar zelf weinig plezier aan beleefd.

De meeste kunstenaars van dit moment lijken Van Gogh achterna te gaan in een anti kunsten-klimaat wat zich nu voltrekt. Aangewakkerd door de politiek, ik denk maar even terug aan minister Wiebes die, notabene, bij VPRO’s Zomergasten vertelde dat hij nog nooit iemand bij een schilderij heeft zien staan juichen en vervolgens de hele kunsten-scène afserveert als een hobby. Dat zegt meer over Wiebes dan over de kunsten, maar het draagt wel bij tot een afbraak van alles wat met kunst en cultuur te maken heeft.

Dan ben ik weer blij met zo’n bericht over die bomen van Van Gogh. Dat draagt weer bij tot enig respect voor kunstenaars en je hoeft er niet bij te gaan staan juichen.

Reliquiaria

Een reliekschrijn, of reliquiarium, is een kastje waarin iets bewaard wordt wat verbonden is aan een heilige. In dit geval Sint Nicolaas. Ik maak twee van die kleine kastjes in het altaar retabel voor Sinterklaas. In het linker kastje wordt een stukje van zijn grafkist en lijkwade bewaard en in het rechter kastje een klein flesje Manna.

Dat komt er ongeveer zo uit te zien in het retabel. Niets mag nieuw ogen. Het hele geheel moet er uit gaan zien alsof het 200 jaar oud is.

Voor de glazen deurtjes moet een kader gemaakt worden van eikenhout. De kastjes zelf zijn ook geheel van oud eikenhout gemaakt. Om zo’n kadertje te kunnen maken komt heel wat denkwerk te pas omdat het wel heel erg dunne profieltjes zijn. Ik schaaf ze met een handschaafje in het gewenste profiel.

Omdat het anders niet te hanteren is op de zaagtafel maak ik die profieltjes uit één wat dikkere lat. Aan weerszijde heb ik een profiel geschaafd en daarna gaat het spul op de zaagtafel.

Zelfs met zo’n dikkere lat is het nog enorm uitkijken geblazen, want je bent zo een paar vingers kwijt. En die heb ik nog even nodig.

Die profielen moeten daarna verstek gezaagd worden en als alles exact op de juiste maat is (0 mm. speling) kan het deurtje gelijmd worden en verder afgewerkt. De glasplaatjes worden later gesneden en de nu volgende klus is het aanbrengen van heel kleine koperen scharnieren en een slotje.

Langzaam maar zeker begint het eind in zicht te geraken van deze grote klus waar ik al maanden mee bezig ben. Komende week ga ik werken aan het laatste schilderij voor dit retabel. De processie te Bari. Dat is een schilderij dat uit twee delen bestaat.