In het (Zeeuwse) nieuws

Met enige trots kan ik vertellen dat weer in de krant sta. De komst van het eerste boekje met een eigentijds spookverhaal is op zich vrij uniek, heb ik me laten vertellen door echte deskundigen. Het gros van die verhalen stammen uit het verleden. Vanaf de naoorlogse periode werden er eigenlijk geen streekverhalen meer neergepend en al helemaal niet rijkelijk geïllustreerd.

Spookverhalen zijn er ook vandaag de dag nog steeds op het platteland van Zeeuws Vlaanderen. Ik schrijf ze op, of maak ze zelf en ik maak er de illustraties bij. Zo ben ik nu bezig met het verhaal rond de kerkbrand van mijn dorp Hoek. Dat is een vervolg op het tweede boekje dat ik uit wil gaan geven. Hieronder alvast een voorproefje.

De vertelavond

Traditiegetrouw beleefde ik weer de laatste voorstelling van het jaar in het Podium van Zaamslag met de vertelavond. Dit keer wel een heel bijzondere avond omdat mijn verhaal over de drieling van Terhole werd opgevoed door Jeanet d’Hont.

Rieneke van Wouwe

Het is een avond vol verhalen, boekpresentaties, muziek, poëzie en natuurlijk verhalen uit de streek. Deze avond werd o.a. het verhaal verteld van Dirk de Witte, de Terneuzense James Bond, ten tijde van de eerste wereldoorlog, die met zijn automobiel de Duitse consul over de grens met België vervoerde en zo, in een Duits uniform, verzetswerk kon verrichten. Dat zoiets niet zonder levensgevaarlijke omstandigheden werd uitgevoerd mag duidelijk zijn. Schrijfster Rieneke van Wouwe vertelde hierover en presenteerde zo haar boek over deze bijzondere Terneuzense geschiedenis. Je waant je dan al snel terug in de wereld van kolendamp, paardenstront op straat en kruitdamp van de strijdende partijen.

Afgewisseld met muziek vliegt de tijd en voor je het weet zie ik al de presentatie dia verschijnen van de drieling van Terhole. Ik heb een lading tekeningen afgegeven aan de regie van deze avond die de tekeningen, tijdens de voordracht, laten zien. Zelf mocht ik telkens op het knopje drukken om de juiste tekening op het juiste moment te kunnen laten verschijnen, waardoor ik er geen foto’s van kon maken.

Jeanet d’Hont deed de voordracht subliem. In het zuiver Axels. De vertaling van het verhaal in de streektaal werd vorig jaar gedaan door Meta Dieleman en Jeanet.

Om het verhaal enige agrarische uitstraling te geven had Theo zijn koe naar boven gehaald. Feitelijk een levensgroot knuffelbeest wat ongeveer net zo veel weegt als een echte koe.

Dik tevreden over deze avond poseren Theo (Hamelink) en ik nog even bij de koe. Speciaal voor deze avond steken we ons natuurlijk in streekdracht. Het boerengoed van Axel, waar we trots op zijn. Je zou er maar wonen, in het Land van Axel.

Tekenen en schrijven

Het is lang geleden dat ik zo intensief heb zitten tekenen en schrijven. Toen ik 20 jaar was tekende ik strips. Meer uit passie dan als verdienste, want het betaalde eigenlijk niet. Om die reden stopte dat toen en begon ik meer en meer te schilderen. Al die tijd heb ik niets meer met deze tak van sport gedaan.

Maar nu is dat veranderd. Ik was bijna vergeten hoezeer ik hier van kon genieten. Doordat ik nu zelf boekjes uit kan geven en dus niet meer afhankelijk ben van een uitgever, is het bloed weer sneller gaan stromen en zit ik weer hele dagen lang te tekenen en te schrijven.

 

Boekjes maken

Momenteel ben ik voornamelijk aan het schrijven en tekenen. Mijn eerste eigen boek ligt nu bij de drukker met het verhaal over de drieling van Terhole. Door de jaren heen heb ik heel wat verhalen zitten schrijven waar ik nooit wat mee gedaan heb omdat ik er nooit tijd voor had en omdat ik geen zin had om alles zomaar af te geven aan een uitgever. Nu ik zelf op de stoel van de uitgever kan gaan zitten veranderde dat. Nu komen al die ideeën voor boekjes me uitstekend van pas en ga ik me de komende ‘feestdagen’ bezig houden met (her)schrijven, genieten en tekenen.

Pietje Tuf

Hierboven zie je een tweetal pagina’s uit een nieuw boekje over dorpsverhalen. Het decor is natuurlijk mijn eigen dorp, Hoek, maar de personages komen voort uit mensen die ik ooit heb leren kennen en die me voor een dergelijk verhaal hebben kunnen inspireren. Zoals Dirk van Ham. De boerenzoon die het allemaal wel geloofd en dik tevreden is met zijn eigen kleine wereldje in en rond het dorp. En Pietje Tuf, de eeuwig gehaaste bakkersknecht die met zijn bakfiets het hele dorp afsjeest om zijn bestellingen te bezorgen. Hij is daardoor ook een beetje journalist, omdat hij alle dorpsnieuwtjes kent en door kan vertellen. Daarnaast is hij ook een soort van dorps-entertainer, houdt hij van gekke streken en neemt hij graag iedereen in de maling. Guus Carton, de uitvinder en elektrotechnicus van het dorp. Hij beheert, samen met zijn vrouw, de elektro-winkel van het dorp, waar hij ook zijn werkplaatsje heeft waar hij, bijvoorbeeld, je stofzuiger kan repareren. Naast ‘elektrieker’ is hij ook de dorps-achcheoloog, samen met Jules, de kapper, zoekt hij naar het verleden en alles wat ze vinden wordt zo mooi mogelijk tentoongesteld in de kapperszaak van Jules, zodat diens kapsalon ook een soort van museum is.

‘Stalin’, de dorpssmid, een ‘no-nonsence’ type waar je beter geen ruzie mee kan krijgen, kan alles aan elkaar lassen en smeden wat weer vast moet komen te zitten, en zo heb ik nog wel meer karakters die samen een gefantaseerde samenleving kunnen gaan presenteren. Heel erg leuk om te doen en ik zit nu hele dagen te genieten van mijn eigen flauwekul.

Ik werk nu aan een eerste boekje met die dorpsverhalen waarin ik alle karakters voor ga stellen. Gevolgd door een klein avontuur. Een mysterieuze gebeurtenis die het hele dorp aan de praat houdt.

Het boekje in 52 pagina’s

Ik ben er de laatste tijd nogal druk mee. Met het maken van het boekje over het verhaal van de drieling van Terhole. De contacten met de drukker zijn gelegd, de eerste stappen om (zelf) een boekje uit te gaan geven eveneens. Er zitten nu 25 tekeningen in die het complete verhaal gaan illustreren. Tijdens de vertelavond wordt alleen de gecomprimeerde versie verteld (in Axels dialect). Als alles gaat zoals het er nu uitziet zal het boekje medio Maart op de markt komen. Dat komt wel heel mooi uit met de opening van het expositie seizoen bij Galerie & Kunstcafé Lokaal 54 waar mijn hele ‘Zeeuwse collectie’ hangt.

Drukke dag met kunstenmaken

Vandaag begon de dag met tekenen, schrijven, pagina’s maken, snijden van papier en het maken van een eerste dummy voor mijn boekje over het verhaal van de drieling van Terhole. Om half twaalf was ik aanwezig voor de lunch met de burgemeester Jan Lonink en twee wethouders, Jack Bagijn en Frank van Hulle, Brechtje van den Braak (Marketing, communicatie & consultancy van ‘Be the spark’) en Joost d’Hondt eigenaar van ’t Zusje Terneuzen, in ’t Zusje Terneuzen voor de presentatie van een omvangrijk en indrukwekkende visie over de voortgang en toekomst van de Mathildedag in Terneuzen en mogelijk ook heel Zeeuws Vlaanderen. Samen met Bureau Griffin’s Inc. is dit rapport samengesteld om nieuwe stappen te gaan zetten voor de toekomst van deze gedenkwaardige dag voor de stad, in een mooi vormgegeven ‘position paper’.

De presentatie vond natuurlijk plaats in de Mathildesalon. De lunch in het restaurant dat we helemaal voor ons zelf hadden. Inclusief bediening. De kok maakte voor ons een fantastische lunch en zo konden we met elkaar in een zeer ontspannen sfeer van gedachten wisselen over de Mathildedag en de voortgang daarvan.

Daarna moest ik gelijk door naar Sluis, alwaar de leerlingen van mijn schilderklas, met hun ouders, de wethouder van cultuur van Sluis en alle medewerkers van Cultuureducatie Zeeuws Vlaanderen aanwezig waren voor de opening van de tentoonstelling van het werk van de leerlingen in het Belfort van Sluis. Dit werk is de hele kerstvakantie te zien op de derde verdieping.

Cover lay-out voor het boekje over de drieling van Terhole

Thuis gaat het werk aan het boekje weer verder. Het plan om het verhaal in boekvorm uit te gaan geven heeft nu vaste vorm gekregen en het ligt in de bedoeling dat boekje te gaan presenteren medio Maart. Daarover later meer. In het boekje staat de lange versie van het spookverhaal van de drieling. Maar ook een hele hoop tekeningen. Meer tekeningen dan ik kan laten zien tijdens de vertelavond op 28 December bij het Podium van Zaamslag.

Hele dagen tekenen

Vandaag ben ik al weer vroeg in het atelier. Niet om te schilderen, maar om te tekenen. Ik werk nog steeds aan alle illustraties die ik wil maken voor het verhaal over de drieling van Terhole dat op 28 December a.s. voorgedragen zal worden door Jeanet d’Hont tijdens de vertelavond in het Podium van Zaamslag.

Door alle tekeningen op de grond te leggen in de juiste volgorde kan ik zien wat er nog ontbreekt en dat kan ik dan overzichtelijk verder aanvullen. En er ontbreekt nog heel wat. Steeds ontdek ik weer nieuwe ‘gaten’ in het beeldverhaal waar dan toch ook weer een illustratie voor getekend moet worden.

Er zitten soms juweeltjes bij die zomaar ontstaan, zoals deze. De man op de tekening is verdwaald in een wereld die compleet betoverd is en waar geen uitweg meer in te vinden valt.

Ten einde raad zakt hij neer tegen een boom. Doodvermoeid van het vele lopen en radeloos omdat hij niet meer weet hoe hij hier ooit nog uit kan komen. Het is  een fragment van een eigentijds spookverhaal dat ik geschreven heb over een wonderbaarlijke drieling.

Spookverhalen worden hier al eeuwenlang verteld en geschreven. Dat maakt deze streek ook wel heel speciaal. Als klein ventje kreeg ik ooit het boek van Johan de Vries in handen wat ik helemaal grijs gelezen heb. Van jongs af aan was ik al geïnteresseerd in deze verhalen en het is dan ook geheel aan die interesse te danken dat ik nu zelf spookverhalen zit te schijven, en te tekenen. Al die verhalen hebben een zekere oorsprong in het dagelijks leven. Ook mijn verhaal.

Ik maak er nu zelf de illustraties bij voor de vertelavond in Zaamslag. Maar stil aan werk ik nu ook aan het uitgeven van een eigen boekje met dit verhaal. Of dat allemaal gaat lukken is nog maar de vraag, maar ik ga het uitzoeken, en wie weet komt er straks nog een boekje met het verhaal en alle tekeningen.

Een heel verhaal op papier

De tafel in mijn huiskamer ligt vol met tekeningen. Die ben ik nu aan het maken om het verhaal over de drieling van Terhole te illustreren voor de vertelavond op 28 December bij het Podium van Zaamslag, waar Jeanet d’Hont het verhaal voor zal dragen in het Axels dialect.

Een van die tekeningen, die ik wel een van de leukste vind, laat ik hierboven zien. Een klant bezoekt de landwinkel van de drieling en ziet daar, behalve veel streekproducten, appels, peren, groente, zelf gemaakte jam, mosterd, ketchup, etc. etc. ook toverstokjes liggen.

Het is een eigentijds Zeeuws Vlaams spookverhaal, maar ook een verhaal dat gaat over dieper liggende emoties die loskwamen toen men het onzalige plan lanceerde om de Hedwigepolder onder water te zetten voor ‘nieuwe natuur’. Prachtige bomenlanen, nostalgische boerderijen, wegen en land werden compleet verwoest voor die zogenaamde nieuwe natuur, wat natuurlijk helemaal geen natuur is. Daar maak je Zeeuwen niet blij mee.

De woede die daarbij los kwam, en vooral de onmacht, vindt een uitweg in dit verhaal. De herinneringen aan de watersnoodramp liggen nog vers in het geheugen. Daardoor wordt dit hele plan hier gezien als een belediging aan Zeeland, de Zeeuwen en de Zeeuws Vlamingen in het bijzonder. Dat moest ik schilderen en vertellen in het verhaal over de drieling van Terhole. Het schilderij hangt momenteel bij Art Gallery Pot in Axel waar je het elke dag kan gaan bekijken tussen schitterend design.

Op de vertelavond bij het Podium van Zaamslag zal het verhaal nog eens verteld worden door Jeanet d’Hont in het onvervalst Axels dialect. Aangevuld met tekeningen die ik nu aan het maken ben. Dicht bij de kachel en de koffie.

 

Ondertussen in het atelier

Langzaam maar zeker begint het schilderij ‘Gebakken lucht’ vorm te krijgen. Op de achtergrond ga je straks de contouren van Domburg zien. De blauwe lucht is niet de definitieve lucht, maar een basis om later op door te werken. Het verhaal, dat bij dit schilderij hoort, publiceer ik pas als het helemaal klaar is. Voorlopig ben ik nog wel even zoet met het schilderen van zo veel mogelijk details.