Het stilleven met de augurkenpot is voltooid. Achter deze pot zit een heel verhaal. Om te beginnen zijn het augurken die ik zelf heb geteeld en ingemaakt. Meer daarover zie je in dit filmpje. Het is zo’n product van de weg naar zelfvoorziening en het plezier dat je kunt beleven aan een eigen teelt en inmaak. Het is natuurlijk ook een stukje tuinderstrots. Trots op iets wat gelukt is en wat er dan ook nog eens mooi uit ziet.

Vervolgens heb ik ook een filmpje gemaakt van het schilderen zelf. Ik geef hierbij een inkijk in het schilderproces van a tot z. Hierin kun je goed zien hoe ik het werk opzet en afwerk en zie je gelijk dat ik alles niet zo heel erg uitwerk om het spontane en het stevige van zo’n stilleventje te behouden. Anders wordt het al snel een uitgepoetst plaatje waarin je de verf niet meer als verf kunt herkennen. Het moet wel een schilderijtje blijven.

Dat is met dit werk ruimschoots behaald. Het is een stevig geschilderd werk geworden, maar toch ook exact naar de waarneming geschilderd, zodat alles heel goed herkenbaar is. Fotografisch, maar met behoud van de penseelstreek.

Voor het eerst heb ik een compleet schilderproces gefilmd voor een nieuwe aflevering van Hoekse fratsen. Het betreft hier een stilleven van de pot augurken die ik eerder deze week heb ingemaakt volgens een traditioneel boeren recept (zie filmpje).

Die pot boeide me voldoende om er een schilderij van te gaan maken. Het is een mooi object, met een verhaal en een boodschap.

Zo af en toe maak ik wel eens een stilleven. Dat gebeurt niet vaak, omdat ik geen echte stilleven schilder ben, maar soms ben ik ergens zo van onder de indruk dat ik besluit om er een schilderij van te maken. Dit keer zal het een stilleven worden van een pot augurken. Hoe ik daartoe kwam zie je in dit filmpje.

Vandaag voltooid. ‘Het behouden huis’ (50 x 120 cm.). Op de voorgrond zie je Ineke met een stapeltje stookhout voor het fornuis. Om iets te gaan bakken of om te gaan koken. Iets uit eigen tuin. Toen ik dit werk begon te schilderen waren de plantjes nog klein. Nu zijn ze al een stuk verder doorgegroeid en kan er al hier en daar wat geoogst worden. Zoals spitskool, wat ik laatst liet zien in het filmpje. Bloemkool staat morgen op het menu en de broccoli zal spoedig volgen.

Het leven is hier van uitstekende kwaliteit. Ook ‘s-avonds als alles heel stil is. Dan vliegen de vleermuizen rond het huis en scharrelt het egeltje door de tuin. Maar die zie ik ook overdag. Hij is al aardig aan me gewend.

Het behouden huis is meer dan alleen een stenen icoon. De hele cultuur er omheen is eveneens behouden en weer tot leven gewekt. Dat alles zit in dit schilderij. Het huisje, de tuin en het atelier, achter in de tuin, vormen een geheel.

Leven van het (Zeeuwse) land.

Nog lang niet klaar, maar wel ver onderweg. ‘Het behouden huis’. Je ziet mijn echt Zeeuwse huis(je), Ineke en de moestuin. Ineke draagt hakhout voor het fornuis. Ze is gekleed in traditionele Cadzandse dracht en alles bij elkaar vormt dit schilderij een verwijzing naar de barre avonturen van Willem Barentz op Nova Zembla. Mijn behouden huis is een traditioneel klein Zeeuws huisje dat de moderne tijd heeft overleefd en mij nu alle gelegenheid geeft om te leven zoals ik zou willen leven.

Ver weg van alle drukte en schreeuwerigheid van de grote stad in een prachtig land met veel ruimte en rust van weleer. Een echo uit het verleden in 2016, maar ook voorzien van moderne gemakken en luxe. Een gelijktijdige ongelijktijdigheid in één kader.

De bovenkant met het prachtige borduurwerk en drie kwastjes

We, Ineke en ik, waren bij De Stoof in Zaamslag op een heel bekend voorkomend Zeeuws Vlaams kledingstuk gestuit. Wat het exact was wisten we niet, maar het kwam ons wel bekend voor. Het was een prachtig geborduurde zwarte kap, of muts, die hier gedragen werd tijdens de rouw.

Ineke past onze ontdekking bij De Stoof

Althans dat wist Theo ons te vertellen, de eigenaar van ‘De stoof’, die het vrijwel altijd bij het rechte eind heeft. Ook een klant wist het zeker, maar niemand kon het echt duiden. Omdat wij het een erg mooi ding vonden om te gebruiken in een schilderij, kochten we het en vervolgens begonnen we een ware zoektocht naar de werkelijke achtergrond van dit prachtige authentieke kledingstuk.

We schreven alle bekenden aan die hier iets van af konden weten, tot het Zeeuws museum toe, maar niemand kon het meteen zeggen. Iedereen herkende het, maar een echt antwoord bleef nog even uit. Tot Jenny Rosendaal, van de Karrekasse, het mailtje las en meteen kon vertellen dat het een capuchon betrof van een (van onze) ‘Mantelines’.

Een manteline die sterk overeenkomt met de capuchon die wij nu in handen hebben

Een manteline is een cape met capuchon die inderdaad tijdens de rouw over de kleding gedragen werd. Het zou kunnen dat dit een losgehaalde capuchon is, maar er werden destijds ook losse capuchons gemaakt.

Feit is dat wij een bijzonder mooi kledingstuk in handen hadden gekregen voor mijn volgende schilderij ‘Het behouden huis’. Ineke ging model staan, met haar eigen cape, en ik fotografeerde haar voor het huis(je) en de moestuin voor een bijzonder schilderij. Ik schilder namelijk niet alleen een behouden Zeeuws huisje, maar vooral de wereld die daar achter schuil gaat. Stoken op kolen, koken op een hout, en kolen gestookt fornuis, het hebben van een moestuin als antwoord op onze huidige afstandelijke voedselcultuur, met pesticides, vergif en andere narigheid, en de weg terug naar eenvoud van weleer met behoud van eigentijdse luxe en verworvenheden.

Buiten schilderen in de tuin. Hier zie je alles het beste.

Het is eigenlijk een metafoor voor een ander leven dan we kennen uit het jachtige dagelijks leven in de stad. Ver weg van de televisie en dichtbij het echte leven. Het behouden huis biedt de mogelijkheid om alles wat wij koesteren om ons heen te vergaren en een van die dingen is de streekdracht. Zowel Ineke als ik zijn daar vol van. Streekdracht geeft een gezicht aan de eigen identiteit van een streek. Iets waar je echt trots op kunt zijn.

Het zijn zo van die verloren gewaande zaken, maar hier in Zeeuws Vlaanderen leeft alles nog volop. Het was, bijvoorbeeld, niet moeilijk om aan een mooi Zeeuws, Zondags, boeren kostuum te komen. 100% authentiek en hiermee kon ik lid worden van een van de vele verenigingen voor behoud van het Zeeuwse erfgoed. Voor de lol stelde ik er een foto van samen tijdens het rooien van mijn aardappelen. Geen enkele boer gaat op Zondag rooien en al helemaal niet in zijn zondagse kostuum, maar voor de foto kon dat alleen maar leuk uitpakken, en zo geschiedde. Tijdens het rooien (op Maandag) kleedde ik me snel om voor de foto, om vervolgens de klus af te maken in mijn tuin tenue.

Het schilderij ‘Het behouden huis’ gaat dus niet alleen over het redden van een echt Zeeuws huisje van de sloophamer, maar vooral over de wereld achter dit huisje dat voor menigeen verborgen blijft. Het gaat ook over mensen die zichzelf weten te redden en niet of nauwelijks afhankelijk zijn van instanties of toeleveranciers. Het gaat over het behoud van een eigen cultuur en geschiedenis. Het gaat over trots en passie voor Zeeland. Kortom, het behouden huis is veel meer dan een bewaard gebleven bouwsel.

Vandaag is het echt fantastisch atelier-weer. Want als de zon schijnt lonkt de tuin en heel veel meer en met dit druilerige weer kan ik me helemaal focussen op mijn werk. Genoeg te doen, zoals je kunt zien. Ik werk nu aan meerdere doeken tegelijk. Als het ene doek droogt ga ik met het volgende verder. Vandaag leg ik de laatste hand aan ‘Lunafreak’. Als alles op tijd droog is gaat deze Donderdag al naar de galerie.

Lunafreak

Het is algemeen bekend dat de volle maan iets met mens, dier en natuur doet wat wij nog niet wetenschappelijk hebben weten te verklaren. Het is een van die mysteries die ons al eeuwen bezig houdt. In vroeger tijden dachten we dat er bij volle maan geesten tot leven kwamen, zoals weerwolven, Witte Wyven, heksen, spoken en demonen. Maar bovenal deed het verschijnsel iets met onszelf.

Bij volle maan raken we gepassioneerd in de liefde, ontstaat er een hang naar avontuur, of gaan we dromen van wonderbaarlijke gebeurtenissen. De volle maan wordt door ons beleefd. De een beleeft het meer dan de ander en iemand die er erg gevoelig voor is mag je een ‘Lunafreak’ noemen.

Hierboven een werkoverzicht van vandaag. Het linkerwerk is voltooid en wacht op een geschikte bestemming. Het kleine, vierkanten werk is voltooid en behoort toe aan een serie (Metropolis) die ik pas ga tonen als er genoeg werk op dat thema is voltooid. De flamingo danseres nadert voltooïng en Lunafreak is nu voltooid.

DCIM102GOPRO

Werken aan meerdere doeken tegelijk. Is altijd een hele organisatie, maar nu kan het. Mijn huidige atelier is er ruim genoeg voor. Het doek van Ineke en mij gaar binnenkort verhuizen naar Huissen, waar Ineke erop verder zal gaan in haar atelier en in haar eigen stijl.

Later gaan we er dan nog samen aan werken om het helemaal af te maken. Dit is voor mij, maar ook voor haar, uniek omdat we dat nog nooit gedaan hebben. Ik zie het als een enorme uitdaging en een eerste stap om samen te gaan schilderen in één kader.